Viêm xoang

Viêm xoang là bệnh lý Tai – Mũi – Họng phổ biến, phức tạp, dai dẳng, tái đi tái lại nhiều lần khó dứt, gây nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và chất lượng sinh hoạt của người bệnh. 

Bệnh viêm xoang khó điều trị dứt điểm nên bệnh nhân cần phát hiện và thăm khám điều trị sớm bởi các bác sĩ chuyên khoa sâu có chuyên môn và kinh nghiệm. 

Bệnh viêm xoang

Xoang là phần sụn xốp phía trong xương. Sở dĩ xương đầu, xương mặt nhẹ là do có nhiều hốc xoang như xoang mũi, xoang trán, xoang chẩm, xoang má… Xoang được cấu trúc rất nhiều “hang hốc” lỗ chỗ như san hô. Trong các “hang hốc” lớn nhỏ li ti ấy đều phủ một lớp niêm mạc rất mỏng. Đồng thời trong xoang luôn duy trì hệ thống tân dịch và mạch máu để nuôi dưỡng và tưới tắm cho xương.

Xoang có chức năng nhiệm vụ chính là chứa đựng và lưu thông dưỡng chất nuôi xương, làm giảm tỉ trọng của xương. Xoang đầu, mặt còn giúp cho âm thanh tiếng nói được êm ấm, vang vọng và truyền cảm.

Khi bị nhiễm trùng, các niêm mạc xoang bị viêm gây ung mủ. Bế tắc sự lưu thông tân dịch, vi trùng sẽ biến dần niêm mạc, tân dịch thành mủ và hoại tử tàng tích trong hốc xoang gây đau đầu, khó thở và rất khó chịu… Nước mủ lỏng và dịch viêm mang theo vi trùng cùng mùi rất hôi chảy rỉ ra ngoài mũi và chảy xuống họng làm viêm mũi, viêm họng, khi nuốt xuống dạ dày thì còn làm viêm cả dạ dày và đại tràng, tất cả các xoang thuộc đầu mặt đều có thể viêm trực tiếp hoặc lây qua bệnh viêm mũi.

Nguyên nhân

Nguyên nhân gây ra bệnh Viêm xoang thi rất nhiều, nhưng tổng quát lại một số cái chung nhất như sau:

1- Mọi lý do cản trở luồng không khí vào và mang, dẫn lưu chất tiết ra khỏi xoang đều khiến chất dịch thoát không kịp, làm cho lỗ thông phù nhỏ thêm, lỗ thông xoang gần như bị tắc nghẽn. Ứ đọng chất nhầy là môi trường thuận lợi để vi khuẩn, cũng như một số loại nấm phát triển trong các xoang.

2- Cơ địa dị ứng một chất nào đó, thường là hóa chất, thức ăn biến chất, làm cho niêm mạc mũi phù nề, gây bít tắc lỗ thông xoang và nhiễm trùng.

3- Sức đề kháng kém, cơ thể không đủ sức đề kháng chống lại vi khuẩn, suy giảm miễn dịch, suy yếu niêm mạc dường hô hấp, rối loạn hệ thần kinh thực vật. Bệnh nhân viêm xoang kèm theo viêm một số bộ phận khác.

4- Tuyến nhầy của viêm mạc xoang hoạt động quá nhiều.

5- Hệ thống lông chuyển, có chức năng vận chuyển các chất nhầy trong xoang ra ngoài hoạt động kém.

6- Do viêm mũi sau nhiễm siêu vi (cúm, sởi…), bị bội nhiễm, viêm mũi dị ứng kéo dài hoặc do tình trạng vẹo vách ngăn. Có trường hợp viêm xoang là hậu quả của sâu răng, nhiễm trùng răng hàm trên.

7- Sau chấn thương có tổn thương niêm mạc xoang.

Triệu chứng bệnh viêm xoang

Bệnh viêm xoang có tất cả bốn triệu chứng chính:

1. Đau nhức vùng xoang bị viêm:

• Xoang hàm: nhức vùng má
• Xoang trán: nhức giữa 2 lông mày. Có giờ nhất định, thường là 10 giờ sáng
• Xoang sàng trước: nhức giữa 2 mắt
• Xoang sàng sau, xoang bướm: nhức trong sâu, nhức vùng gáy

2. Chảy dịch

– Viêm xoang thường gây ra hiện tượng chảy dịch, tùy thuộc vào vị trí xoang bị viêm mà dịch nhầy có thể chảy ra phía mũi hoặc xuống họng. Viêm các xoang trước thì dịch chảy ra mũi trước. Viêm các xoang sau thì dịch chảy vào họng. Triệu chứng chảy dịch làm cho người bệnh có cảm giác luôn phải khụt khịt mũi hoặc cảm giác lờ đờ ở cổ họng luôn muốn khạc nhổ.

– Tùy theo mức độ bệnh nặng hay nhẹ, bệnh mới bị hay bị lâu năm, dịch nhầy sẽ có màu trắng đục, màu vàng nhạt hoặc màu xanh, có mùi hôi, khẳn.

3. Nghẹt mũi: Đây là triệu chứng phổ biến của mũi khi bị viêm xoang. Có thể nghẹt 1 bên, có thể nghẹt cả hai bên.

4. Điếc mũi:

– Ngửi không biết mùi. Thường là viêm nặng, phù nề nhiều, mùi không len lỏi lên đến thần kinh khứu giác.

Các triệu chứng khác: Mất khả năng tập trung, cảm giác chán ăn, ngủ không yên giấc, nhiều lúc cảm giác đứng không vững, hoa mắt, chóng mặt ngả về phía trước, sốt nhẹ, viêm lợi, miệng có mùi hôi…

Trường hợp đặc biệt: viêm xoang hàm do răng. Chỉ xoang hàm một bên viêm nặng mà thôi do vi khuẩn từ sâu răng đưa vào xoang. Mủ chảy vào mũi, rất hôi.

Viêm xoang không có các triệu chứng trên hoặc chỉ có một triệu chứng đơn độc được gọi là Viêm xoang khó phát hiện. Viêm xoang dễ phát hiện khi có ít nhất 3 triệu chứng trên.

Lưu ý: Cần phân biệt với các triệu chứng của bệnh viêm mũi dị ứng. Bệnh viêm mũi dị ứng thường gây ra các triệu chứng: Ngứa mũi, hắt hơi liên tục thành tràng dài vào buổi sáng hoặc khoảng 10h tối, thường có chảy dịch mũi trong suốt, không màu và nghẹt mũi.

Biến chứng

Bệnh viêm xoang gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm:

• Tương đối phổ biến là các biến chứng ở mắt như viêm mô liên kết quanh hốc mắt, viêm dây thần kinh thị giác, áp xe mí mắt, áp xe túi lệ… khiến bệnh nhân bị đau nhức ở mắt, mắt phù nề, khoé mắt chảy dịch, giảm thị lực, thậm chí mất thị lực.
• Viêm màng não, viêm họng mạn tính, viêm phế quản mạn tính, viêm tắc tĩnh mạch hang, các biến chứng ở xương,…

Phòng ngừa

Để phòng ngừa bệnh Viêm xoang hiệu quả, chúng ta cần lưu ý một số điểm sau:

1. Đeo khẩu trang trước khi ra đường và làm công việc gặp nhiều bụi bặm. Giữ môi trường xung quanh luôn sạch sẽ, tránh xa khói bụi, chất thải, ăn uống đủ dinh dưỡng.

2. Không dùng các loại tinh dầu quế, hồi làm cao để xoa cho trẻ mỗi khi tắc nghẹt mũi vì sẽ gây kích thích xung huyết da và niêm mạc đường hô hấp của trẻ.

3. Đối với người mẫn cảm cần chú ý phòng tránh phấn hoa, nấm mốc, nước hoa, thức ăn lạ, nhiều gia vị, nhiệt độ thay đổi. Khi ngứa mũi, muốn hắt xì nhưng không được cũng tuyệt đối không nên cho tay vào ngoáy vì dễ mang vi trùng vào, khiến cho bệnh càng nghiêm trọng thêm. Nhớ chỉ xì mũi ra, không hít ngược như trẻ nhỏ thường làm. Không cố gắng xì mạnh vì sẽ đẩy chất viêm vào vòi nhĩ và tai.

4. Khi tắm hoặc đi bơi, nếu bị nước vào tai hoặc mũi cần biết cách để cho nước ra ngoài, ví dụ nước vào tai thi có thể nghiêng đầu nhảy để nước ra ngoài sau đó lấy tăm bông lau khô. Nếu nước vào mũi thì không được xì cả hai mũi liền, làm như vậy nước càng dễ vào trong, hãy lấy 1 tay bịt một bên lại và xì lần lượt từng bên một, nước sẽ bị xì ra ngoài mà không gây tổn thương cho mũi. Hiện nay một số bể bơi ở thành phố vệ sinh kém khi chúng ta di tắm phải cẩn thận tránh để nước vào xoang, dễ gây viêm xoang.

5. Bệnh có thể lây lan, vì vậy không dùng chung vật dụng cá nhân với người bị viêm xoang.

6. Khi có các triệu chứng ban đầu như hắt hơi, chảy nước mũi, tắc mũi, cần được điều trị ngay tránh trường hợp để biến thái thành bệnh viêm xoang.

Điều trị bệnh viêm xoang

Để chẩn đoán chính xác bệnh viêm xoang, các bác sĩ chỉ định người bệnh thực hiện:

1. Nội soi Tai Mũi Họng. Khi soi sẽ thấy dịch vàng xanh chảy ra từ các khe mũi xoang, niêm mạc xung quanh các khe đó phù nề, viêm đỏ, xuất tiết.
2. Chụp CT, MRT trong trường hợp khó chẩn đoán hoặc cần phải khảo sát trước khi phẫu thuật. Phương pháp này giúp nhìn thấy được dịch trong các hốc xoang mà bình thường hốc xoang chỉ có khí, hay hình ảnh phù nề của niêm mạc khe mũi xoang, cũng như phát hiện được bất thường giải phẫu vùng mũi xoang (một trong những nguyên nhân có thể gây ra tình trạng viêm xoang).

Bệnh viêm xoang được điều trị thông qua 2 cách:

1. Điều trị nội khoa bằng thuốc kháng sinh 

Đây là phương pháp chủ đạo trong việc điều trị viêm xoang, nhất là viêm xoang cấp tính. Bác sĩ sử dụng các loại thuốc kháng sinh chống viêm, thuốc chống dị ứng, thuốc co mạch chống xuất tiết. 

Các loại thuốc có tác dụng giảm sưng, giảm đau, tiêu diệt các loại vi khuẩn gây bệnh, kích thích sự phục hồi niêm mạc xoang.

Đôi khi bệnh nhân cũng cần thực hiện việc rửa xoang, bơm thuốc vào để điều trị. Việc này phải được thực hiện tại các cơ sở y tế uy tín, đảm bảo chất lượng. 

2. Thực hiện phẫu thuật 

Phẫu thuật viêm xoang được chỉ định cho các trường hợp:

• Bệnh diễn tiến kéo dài dai dẳng năm này qua năm khác.
• Viêm xoang đã có các biến chứng như viêm ổ mắt, chèn vào dây thần kinh thị giác.
• Giải phẫu vùng mũi xoang xuất hiện các bất thường như lệch vách ngăn mũi, polyp quá to.

Hiểu thấu những khó khăn, tâm tư, suy nghĩ của bệnh nhân viêm xoang, phòng khám Đa khoa BSGD Phú Đức mong muốn đồng hành cùng các bệnh nhân trong việc chăm sóc, điều trị bệnh. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa Tai – Mũi – Họng giàu kinh nghiệm, hệ thống máy móc cận lâm sàng tiên tiến, cùng các dịch vụ chất lượng cao (tư vấn 24/24, bác sĩ gia đình), phòng khám Phú Đức sẽ luôn đồng hành cùng quý bệnh nhân mọi lúc mọi nơi.

Để nhận được tư vấn kỹ lưỡng hơn (HOÀN TOÀN MIỄN PHÍ), hãy liên hệ với Phòng khám BSGD Phú Đức!